STYCZEŃ
W 1831 roku w październiku padło powstanie listopadowe skierowane przeciwko Rosji okupującej znaczna część Polski przedrozbiorowej. Represje rosyjskie po powstaniu zahamowały zbrojne próby odzyskania niepodległości przez Polaków. Wyrosło jednak nowe pokolenie wychowane na ideach narodowych dziadów i pradziadów. Okupanci obawiali się młodzieży i zamierali zapobiec rozruchom przez powołanie młodych do rosyjskiego wojska na długie lata. Wyboru dobrego właściwie nie było – albo branka albo partyzantka. Wybrano powstanie bez odpowiedniego przygotowania logistycznego, wojskowego i w dodatku podzielonego na białych i czerwonych. Niemniej powstanie styczniowe było powstaniem narodowym co ogłosił Tymczasowy Rząd Narodowy w manifeście z 22 stycznia 1863 roku. Swym zasięgiem objęło ziemie zajęte przez Rosję w kolejnych rozbiorach. W sumie stoczono 1200 bitew i potyczek, zginęło w nich kilkadziesiąt tysięcy ludzi, stracono po wyrokach około tysiąca a 38 tysięcy wysłano na Sybir. Wyemigrowało 10 tysięcy Polaków . Powstanie wygasło w październiku 1864 roku. Rosjanie prócz mordów dokonywanych na powstańcach, lekarzach ratujących rannych , cywilach udzielających pomocy , zastosowali też odpowiedzialność zbiorową przez co płonęły dwory, wsie i osady. W ramach represji skonfiskowano 1600 majątków ziemskich, zlikwidowano Bank Polski i Szkołę Główną Warszawską, setkom miast odebrano prawa miejskie a w 1867 roku zniesiono autonomię Królestwa Polskiego. Społeczeństwo polskie przeszło na inna formę oporu – pracę od podstaw.
Dr Maria Romanowska
Pozostałe miesiące w Kalendarium Polskim:
Styczeń
Marzec
Czerwiec
Lipiec
Sierpień
Wrzesień
Październik
Listopad
Grudzien
